Welkom bij Wereldburgers voor de klas

We vertellen u niets nieuws als we zeggen dat het lerarentekort in ons hele land alarmerend groot is. Bijna alle scholen en dus bijna alle leerlingen lijden eronder. Bijzondere omstandigheden vereisen bijzondere maatregelen. Het programma Wereldburgers voor de klas is zo’n initiatief dat soelaas kan bieden aan het primair, het voortgezet en het beroepsonderwijs.

De stichting Cosmicus heeft het idee statushouders voor de klas verbreed en vernieuwd tot een leer/werktraject voor statushouders én kennismigranten én zijinstromers onder de naam Wereldburgers voor de klas.

Door de uitbreiding van de doelgroep kunnen meer mensen uit onze multiculturele maatschappij de kans krijgen om leraar te worden. Met de toevoeging van het aspect wereldburgerschap opent Cosmicus de deur naar een verbondenheid van docenten en leerlingen met de rest van de wereld.

Cosmicus begeleidt al in een aantal steden de potentiële docenten naar een baan in het onderwijs. Zij volgen een programma om succesvol als leerkracht/docent in het primair, voortgezet en beroepsonderwijs aan de slag te kunnen gaan.

Het ideaal van Cosmicus, een gelijkwaardige, rechtvaardige, diverse en inclusieve samenleving, vormt de fundering van dit project. De deelnemers aan Wereldburgers voor de klas onderwijzen hun leerlingen niet alleen een vak, ze hebben ook een voorbeeldfunctie die de kijk van de leerlingen op de wereld om hen heen verrijkt. Dat volgt als vanzelfsprekend uit het unieke levensverhaal van de deelnemers, hun diversiteit en de culturele verschillen waarmee de leerling in aanraking komt. Het cement tussen deze bouwstenen is de combinatie van verbinding, open communicatie, respect, plezier en spelenderwijs leren. Al deze elementen zitten in het wezen van docentprogramma Wereldburgers voor de klas.

De trajecten zijn bestemd voor het primair, het voorgezet en het beroepsonderwijs (mbo en hbo). In juni 2022 heeft de eerste lichting het traject succesvol afgerond. De deelnemers aan het traject krijgen allemaal een aanstelling op scholen.

In Nederland wonen grote groepen asielzoekers, vluchtelingen en kennismigranten met een onderwijsachtergrond. Vaak zijn het mensen die hun land zijn ontvlucht vanwege oorlog of vervolging. Allemaal hebben zij op de vlucht veel moeten doorstaan. Eenmaal in Nederland is hun leefsituatie allesbehalve gemakkelijk. Een baan zoeken en vinden is vaak lastig of zelfs onmogelijk. Ze kampen met taalachterstand, cultuurverschillen, mentale of fysieke gezondheidsproblemen, een klein sociaal netwerk en vooroordelen bij werkgevers. Asielzoekers die in ons land mogen blijven, krijgen een verblijfsvergunning en worden statushouders. Ze maken dan deel uit van de Nederlandse samenleving.

Het lerarentekort op basis- en middelbare scholen is ontstaan doordat veel leraren met pensioen gaan en de daling van de leerlingenaantallen langzamer gaat dan verwacht. Het aanbod van nieuwe leraren, vooral vanaf de pabo, is onvoldoende om in de vraag te voorzien. Op dit moment komt het onderwijs duizenden leraren tekort en de verwachting is dat dit in 2027 oploopt tot meer dan 10.000 voltijdbanen. In enkele steden dreigen sommige scholen te moeten sluiten.

Een deel van de oplossing van het lerarentekort in het primair onderwijs en in de tekortvakken in het voortgezet en beroepsonderwijs is het laten instromen van mensen uit andere beroepen dan het onderwijs: de zogenoemde zij-instroomregeling. Een minder bekende groep die mogelijk met een voortraject voor deze regeling in aanmerking komt, zijn de hoogopgeleide statushouders. Zij hebben vaak al een achtergrond als docent in het land van herkomst en lesbevoegdheid (in tekortvakken). Ondanks dit onmiskenbaar potentieel, hun motivatie en ruime ervaring, is het bij lange na niet vanzelfsprekend dat zij ook daadwerkelijk een baan in het onderwijs weten te vinden.

Een oplossing dus voor het enorme lerarentekort. Maar niet alleen voor de scholen en scholieren. Oók voor instromende nieuwe docenten die tot dan toe werkloos en zich nutteloos voelend thuis zaten. Caner is een van de deelnemers aan het traject in Amsterdam. Hij verklaart: ‘Dankzij het programma Wereldburgers voor de klas heb ik de draad opnieuw opgepakt en ben ik nu werkzaam als onderwijsassistent wiskunde op het Montessori Lyceum Oostpoort. Ontzettend blij dat ik een bescheiden bijdrage mag leveren aan het onderwijs in Nederland.’